Διάρκεια: 10 Ιουλίου – 4 Aυγούστου 1996


Οργάνωση: NiMAC [Δημοτικό Κέντρο Τεχνών Λευκωσίας, Συνεργασία: Πινακοθήκη Πιερίδη], – Πινακοθήκη Πιερίδη στη Γλυφάδα – Ίδρυμα Εγνατία Ηπείρου – Εθνική Πινακοθήκη της Αθήνας – Ίδρυμα Θαλάσσιας Ζωής Γεώργιου Τορναρίτη και Δ.Ζ. Πιερίδη – Μουσείο Πιερίδη στη Λάρνακα


Χορηγός: Εμπορική Τράπεζα της Ελλάδας


Επιμελητές: Γιάννης Τουμαζής και Μαρίνα Σχίζα


Χώρος: NiMAC


Καλλιτέχνες: Πασχάλης Αγγελίδης, Μαρία Ανδρέου, Αθηνά Αντωνιάδου, Μιχάλης Αρφαράς, Ανδρέας Βάης, Σπύρος Βασιλείου, Βασιλική, Γιώργος Βελισσαρίδης, Νικόλαος Βώκου, Δημήτρης Γαλάνης, Λάμπρος Γατής, Βαρβάρα Γεωργίου, Δημήτρης Γιαννουκάκης, Γιώργος Γκολφίνος, Ελένη Ζαφειρίου, Μανώλης Ζαχαριουδάκης, Εμμανουήλ Ζέπου, Ουμίτ Ινατσί, Γιάννης Κεφαλληνός, Νίκος Κουρούσιης, Γιώργος Κυπρής, Κίκος Λανίτης, Μαρία Λοϊζίδου, Λαέρτης Μαδαρός, Ανδρέας Μακαρίου, Άγγελος Μακρίδης, Μιχάλης Μανουσάκης, Πάρις Μεταξάς, Αντώνης Μιχαηλίδης, Γιώργος Μόσχου, Φρύνη Μουζακίτου, Χέλεν Μπλακ, Έλενα Ναβροζίδου, Ελένη Νικοδήμου, Αλίκη Παλάσκα, Αργυρώ Παούρη, Γιάννης Παπαγιάννης, Άγγελος Παπαδημητρίου, Ευθύμης Παπαδημητρίου, Αντωνία Παπατζανάκη, Μαρία Παπαχαραλάμπους, Στας Παράσχος, Παύλος, Θεοδωρής Ποκαμισάς, Κούλλα Σαββίδου, Λοΐζος Σεργίου, Δώρα Σιάντου, Δημήτρης Τζαμουράνης, Κώστας Τσόκλης, Αλέκος Φασιανός, Χαμπής, Ανδρέας Χαραλάμπους, Πάνος Χαραλάμπους, Μανώλης Χάρος, Νίτσα Χατζηγεωργίου, Αχιλλέας Χρηστίδης, Σάββας Χριστοδουλίδης, Μικέλλα Ψαρά


 

Περιγραφή
Έκθεση
Εκδηλώσεις

Η μεγάλη θεματική έκθεση ΙΧΘΥΣ φέρνει κοντά τους Ελλαδίτες με τους Κύπριους καλλιτέχνες, σε κοινό όραμα δημιουργίας με θέμα το ψάρι, αρχέγονο σχήμα που συνδέθηκε άμεσα με την Ελλάδα, την Κύπρο και τη σαγηνευτική γοητεία του θαλάσσιου κόσμου που τις περιβάλει.

Η έκθεση ξεκινάει από  παλαιοντολογικά ευρήματα και απολιθώματα ψαριών πολλών εκατομμυρίων ετών, περνά σε αγγεία της αρχαϊκής περιόδου  και της Μεσαιωνικής κεραμικής και καταλήγει στις πιο σύγχρονες εκφράσεις δημιουργίας στην Ελλάδα και την Κύπρο.

Οι δύο τόμοι του εξαιρετικού καταλόγου της έκθεσης είναι εμπλουτισμένοι από κείμενα γνωστών κριτικών τέχνης, ιστορικών τέχνης, αρχαιολόγων, συγγραφέων και καθηγητών πανεπιστημίου. Χαρακτηριστικά, ο Χρύσανθος Χρήστου, γνωστός τεχνοκρίτης, γράφει για το ψάρι σαν σύμβολο έκφρασης:

“Συμπερασματικά θα μπορούσε να σημειωθεί ότι στην ελληνική αλλά και την παγκόσμια τέχνη το θέμα του ψαριού έχει χάσει τον χαρακτήρα που είχε παλαιότερα, ιδιαίτερα από το δέκατο έβδομο στον δέκατο ένατο αιώνα. Δεν περιορίζεται να είναι ένα από τα θέματα των σκηνών κουζίνας και της Νεκρής Φύσης, αλλά χρησιμοποιείται για να εκφράσει νέες συνθήκες, ανησυχίες, προβλήματα. Έτσι όλο και περισσότερο εγκαταλείπεται η ρεαλιστική αναφορά του για να δοθεί μια περισσότερο μεταφορική και συμβολική διάσταση του. Αυτό έχει σαν συνέπεια και την αποφυγή του ρεαλιστικού λεξιλογίου και των περιγραφικών τύπων και την προτίμηση της απόδοσης του με ιδιαίτερη έμφαση στην σχηματοποίηση, τα υπαινικτικά στοιχεία και τις νέες σχέσεις. Με διάφορους τρόπους και νέες τεχνικές χρησιμοποιείται για να υποβάλει καινούργιες συναντήσεις των δημιουργών του με το κόσμο, νέες ερμηνείες, νέες κατευθύνσεις. Όλο και σαφέστερα χρησιμοποιείται σαν δυνατότητα να εκφράσει συμβολικά ακόμη και νέες ανησυχίες και αδιέξοδα. Μάλιστα δεν θα ήταν πολύ τολμηρό το να ισχυριστεί κανείς ότι σα θέμα το Ψάρι ξαναγυρίζει στη σημασία που είχε κατά τα προϊστορικά και τα πρωτοϊστορικά χρόνια, αφού είναι περισσότερο από οτιδήποτε άλλο σύμβολο και μεταφορά πεποιθήσεων και σχέσεων του ανθρώπου με τον κόσμο και τη ζωή”.

Η Μαρίνα Σχίζα, ιστορικός τέχνης, γράφει για τα έργα των Κυπρίων καλλιτεχνών:

“Ο Ιχθύς, μέσα από το έργο των Κυπρίων καλλιτεχνών, όπως θα δείτε και εσείς, γίνεται πιστεύω σύμβολο χαράς και αναγέννησης, σύμβολο ελευθερίας και ζωής. Μέσα στον κίνδυνο η Κύπρος να μετατραπεί σε πύρινη λαίλαπα αυτή η διάσταση της θάλασσας και των ζωντανών της αντισταθμίζει με τη δροσιά που εκπέμπει. Γίνεται η μόνη διέξοδος στα πολλά αδιέξοδα που μας έχουν περικυκλώσει και που, ευτυχώς ή δυστυχώς, μόνο η εικαστική δημιουργία μπορεί να προσφέρει”.

Και ο Γιάννης Τουμαζής, επιμελητής του Κέντρου, δίνει τη δική του μεταφυσική και ποιητική ερμηνεία για το συμβολισμό του Ιχθύ:

“Η ανθρώπινη διαδρομή έχει χρησιμοποιήσει το ψάρι σαν σύμβολο ζωής παρούσας και μέλλουσας. Από τις πρώτες χαράξεις στους βράχους των προΪστορικών σπηλαίων μέχρι τις κατακόμβες των πρώτων Χριστιανών όπου ΙΧΘΥΣ σήμαινε Ιησούς Χριστός Θεού Υιός Σωτήρ, από τους μύθους των Σουμερίων μέχρι το θαύμα του πολλαπλασιασμού του άρτου και των ψαριών, από τα προϊστορικά εργαλεία φτιαγμένα από κόκαλα ψαριών μέχρι τη Μεσαιωνική μαντεία, ο Ιχθύς καθορίζει τη δική του μυθολογία. Η γοητεία που εξασκεί ο Ιχθύς, ο Ιχθύς ταξιδευτής που ενώνει τους ωκεανούς μεταφέροντας μαζί του, απ’ άκρη σ’ άκρη του πλανήτη, μνήμες ατομικές και παγκόσμιες, συνειδητές και υποσυνείδητες, μετατρέπεται σε προσωπικό όραμα του καλλιτέχνη και αναλαμβάνει για ακόμα μια φορά στην Ιστορία, το ρόλο του εκφραστή ψυχών”.

Παράλληλες εκδηλώσεις:

Καθ’ όλη τη διάρκεια της έκθεσης στο εστιατόριο του Κέντρου σερβίρεται κάθε βράδυ μεγάλη ποικιλία ψαρικών.