Σπίτι και Ταυτότητα

Μια ιδιαίτερη καλλιτεχνική έκθεση με έργα μαθητών του Γυμνασίου Ριζοκαρπάσου και του Γυμνασίου Ειρήνης και Ελευθερίας στη Δερύνεια και παρουσίαση του ομώνυμου βιβλίου.

Τα εγκαίνια της έκθεσης θα τελέσει ο Επίτροπος Προεδρίας για Ανθρωπιστικά Θέματα και Θέματα Αποδήμων κ. Φώτης Φωτίου, την Τρίτη, 7 Ιουνίου 2016, 19:30
Διάρκεια: 7 – 17 Ιουνίου 2016

Το σπίτι είναι μια δυνατή λέξη – μια λέξη που είναι κεντρική στη ζωή μας. Αλλά ποια είναι η σημασία της; Είναι το σπίτι κάποιο μέρος; Είναι γεωγραφική τοποθεσία; Είναι αρχιτεκτονικό οικοδόμημα; Είναι μια πόλη ή ένα χωριό, ένα κτίριο ή ένα κήπος; Είναι το σπίτι ένα μέρος στο οποίο ζούμε; Είναι ένα συναίσθημα που συνδέεται με ένα συγκεκριμένο μέρος; Ή μήπως το σπίτι αποτελείται από τους ανθρώπους –τους φίλους και την οικογένεια– που βρίσκονται γύρω μας; Είναι φυσικό ή φανταστικό, εννοιολογικό, ψυχολογικό; Είναι το σπίτι μέρος του ποιοι είμαστε, της ταυτότητάς μας;

Ειδικότερα, πώς συνδέεται το σπίτι με τις εκπαιδευτικές θεωρίες και πρακτικές και ιδιαίτερα με την καλλιτεχνική εκπαίδευση, η οποία έχει μια δική της δημιουργική και εκφραστική γλώσσα; Αποκτούν το σπίτι και η ταυτότητα, όπως αναφέρονται στην καλλιτεχνική εκπαίδευση, μια επιπλέον διάσταση σε περιοχές συγκρούσεων;

«Σπίτι και Ταυτότητα» αποτελούν το πλαίσιο στο οποίο η εικαστικός και εκπαιδευτικός τέχνης Τούλα Λιασή, θεμελιώνει την έρευνά της: ένα πρότζεκτ που επιδιώκει να δώσει απαντήσεις στο πώς αυτά τα θέματα μπορούν να ενσωματωθούν στην καλλιτεχνική εκπαίδευση σε περιοχές συγκρούσεων, όπου το σπίτι και η ταυτότητα μεταβάλλονται, επαναπροσδιορίζονται και διαπραγματεύονται συνεχώς. Η έρευνα εστιάζεται σε δύο σχολεία: το Γυμνάσιο Ριζοκαρπάσου και το Γυμνάσιο Ειρήνης και Ελευθερίας στη Δερύνεια. Τριάντα μαθητές συμμετείχαν στο πρόγραμμα: με γραπτές αφηγήσεις και καλλιτεχνικά έργα, που στη συνέχεια αναλύθηκαν για να καθοριστούν οι παράγοντες που επηρεάζουν τις ατομικές ιδέες των μαθητών σχετικά με το σπίτι και πώς αυτοί αλληλεπιδρούν με την ταυτότητα τους.

Η έκδοση του βιβλίου έγινε υπό την αιγίδα του Επιτρόπου Προεδρίας για Ανθρωπιστικά Θέματα και Θέματα Αποδήμων κ. Φώτη Φωτίου και υλοποιήθηκε με την ευγενική χορηγία της Αρχής Τηλεπικοινωνιών Κύπρου.

Η Τούλα Λιασή γεννήθηκε στην Αγία Τριάδα το 1957 και έζησε εκεί μέχρι τα δεκαοκτώ της. Το 1975, αφού έμεινε ένα χρόνο εγκλωβισμένη, έφυγε για να σπουδάσει πρώτα στην Αθήνα και αργότερα στην Ολλανδία, όπου πήγε για να ολοκληρώσει τις σπουδές της στις εικαστικές τέχνες. Πέρασαν είκοσι ολόκληρα χρόνια μέχρι να της επιτραπεί τελικά να επιστρέψει στο χωριό της. Στην αρχή για λίγες ώρες, αργότερα για λίγες ημέρες και από το 2003, μετά το άνοιγμα των οδοφραγμάτων, της επιτρέπεται να μένει για τρεις μήνες, ως τουρίστας περισσότερο παρά ως κάτοικος.

Με γονείς εγκλωβισμένους και με αδελφό για σαράντα χρόνια αγνοούμενο -–πρόσφατα βρέθηκε σε ομαδικό τάφο και ταυτοποιήθηκε με την μέθοδο DNA-– η Τούλα αισθάνεται την ανάγκη να χρησιμοποιεί την επαγγελματική της καλλιτεχνική πλατφόρμα όχι μόνο για να εκφράζεται αλλά και για να επιστεί την προσοχή στην δύσκολη ζωή των εγκλωβισμένων.

Το γεγονός ότι η Τούλα ζει σε μια ελεύθερη χώρα όπως η Ολλανδία, την κάνει να αισθάνεται τις αντιθέσεις ανάμεσα στους δύο κόσμους της όλο και πιο εμφανείς. Ως καλλιτέχνης, που πιστεύει στη δύναμη της τέχνης, δημιουργεί την τελευταία δεκαετία δύο σειρές έργων, που τις αφιερώνει στους συγχωριανούς της με σκοπό να τιμήσει τη δύσκολη ζωή τους. Το Αχαιών Ακτή (2004) και τις Σκουριασμένες Μαρτυρίες (2013). Στα έργα αυτά προσπαθεί να καταγράψει όχι μόνο τη μοναξιά, τη σιωπηλή αντίσταση και την ελπίδα των, ως επί το πλείστον πολύ ηλικιωμένων εγκλωβισμένων, αλλά προσπαθεί να απεικονίσει την επιδείνωση της ποιότητας ζωής στα κατεχόμενα κατά τα τελευταία σαράντα δύο χρόνια.